اصلاح و بازنگری در ساختار تحلیل و ارزیابی طرح های شهری الزام است

به گزارش سایت خبری پرسون، سیامک کاکاوند، دکترای معماری در یادداشتی نوشت: تحلیل و ارزیابی حجم عظیمی از طرح‌ها در مقیاس تک پلاک‌ها تا طرح‌های مرتبط با بافت های شهری و همچنین طرح‌های ساماندهی محورها، میدان‌ها، کانون‌ها و عرصه‌های ویژه و ارزشمند شهری و غیره به‌صورت مستمر توسط مراجع قانونی (کمیسیون ماده پنج…) صورت می‌پذیرد.

رسیدگی و ارزیابی طرح‌های ارسالی از مناطق، سازمان و شرکت‌های و غیره در مراجع تخصصی به‌صورت کلی وابسته به دانش و تجربه اعضا کارگروه ها است. این ارزیابی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها همواره با چالش‌ها و انتقادات جدی، علمی و فنی مواجه بوده است و در زمان اجرای پروژه‌ها نیز مشاهده می‌گردد بعضاً بسیاری از آثار و تبعات اجرای طرح‌ها، به‌درستی تحلیل و ارزیابی نگردیده است.

تحولات و دگرگونی‌های عظیم دنیای نرم‌افزارها، مدل‌سازها و سامانه‌ها این امکان را فرا روی شهر سا زان و معماران قرار می‌دهد که این ارزیابی و تحلیل‌های موضوعات شهرسازی و معماری از چارچوب تجربیات و دانش محدود و شخصی اعضا خارج نموده و به لحاظ کمی و کیفی ابزار قدرتمند و تأثیرگذار در راستای تحلیل ها و ارزیابی های همه جانبه و جامع هستند. در حال حاضر متأسفانه مسئولان و مدیران شهری بی‌اعتنا به نقش و جایگاه تحول‌آفرین و ساختارشکن این ابزارها کماکان در پیگیری روش‌های چالش برانگیز و پر مخاطره گذشته هستند و از امکانات و تجهیزات نظیر رصدخانه‌ها و کارگاه‌های شهری که در مؤسسات و دانشگاه‌ها شهرسازی و معماری شکل‌گرفته و ایجادشده‌اند غفلت می نمایند و عملکرد انتقاد برانگیز و پر مناقشه ای را ایجاد نموده اند.

شفافیت، خوانایی و ادراک عمومی، خروجی حاصل از نرم‌افزارها، مدل‌سازها، سامانه‌ها از مواهب و خدمات مناسب و مطلوب بهره‌برداری از این ابزارهای مؤثر و کارآمد هستند. به‌بیان‌دیگر این ابزارها به‌راحتی می‌توانند طیف وسیع تبعات و مخاطرات مرتبط با یک طرح شهرسازی و معماری را، در منظر و ادراک مدیران، متخصصان و حتی عموم شهروندان قرار دهند و موجبات کاهش پیچیدگی‌ها و ابهامات، فرایند تحلیل و ارزیابی، حجم عظیم لایه‌های اطلاعاتی گردند.

در صورت تغییر و تحول در ساختار تحلیل و ارزیابی طرح‌ها در آینده، طرح‌های ارسالی و ابلاغی از نهادها و سازمان‌های حاکمیتی و بالادستی نظیر طرح‌های جامع و تفصیلی شهرها و یا طرح‌های توسعه و هادی و غیره، جملگی باید در ساختار این نرم‌افزارها، مدل‌سازها و سامانه‌ها ارائه گردند که تحول عظیم و تأثیرگذار در حوزه شهرسازی و معماری و همچنین گامی مؤثر در ساده‌سازی موضوعی پیچیده و غامض تخصصی محسوب می‌گردد. یکسان‌سازی ساختار مطالعه طرح‌ها و ارائه آن‌ها در چارچوب قابل‌تحلیلی و ارزیابی توسط این ابزارهای کارآمد و اثرگذار، افق و عرصه‌های نو و نویدبخش را فرا روی شهر سا زان و مدیریت شهری خواهد گشود. شورای عالی شهرسازی و معماری، بنیاد مسکن و دیگر مراجع حاکمیتی و قانونی می‌بایست طرح‌های خود را در چارچوب از پیش تعیین‌شده نرم‌افزارها، مدل‌سازها و سامانه ارائه نمایند و ساختار مکتوب و معمول موجود بسیار محدود می‌گردد.

ساختار نوین قابلیت و ظرفیت اجتماع مجموعه لایه‌های شهرسازی و معماری را در بر خواهد داشت و با تلفیق حوزه‌های مختلف امکان سرعت ، صحت و دقت در تحلیل‌ها و بررسی پیشنهادات متنوع حسب اقتضائات و نیازها را فراهم می نماید.

در دنیای با تغییرات شتابان و تحولات پیچیده فقدان بهره‌برداری از ابزارهای نوین و مؤثر عملاً امکان برنامه‌ریزی، مدیریت و پایش دگرگونی‌ها گسترده و متنوع را از حکمرانی کشور و مدیران شهری سلب و ساقط می‌نماید.

از طرف دیگر یکپارچه‌سازی نظام مدیریت، برنامه‌ریزی شهری در حوزه ملی در ساختار مبتنی بر مدل‌سازها و سامانه‌های تخصصی، بسیار مؤثر و چابک‌تر از وضعیت موجود خواهد بود و امکان برنامه‌ریزی‌های بهنگام، نظارت و کنترل همه‌جانبه، اجرا و پایش تأثیرگذار و نافذ را فراهم می آورد.

این تحولات در حوزه شهرسازی و معماری به‌مانند دیگر رشته‌ها گریزناپذیر است و حجم عظیم لایه‌های اطلاعاتی و پیچیدگی برقرار ارتباط بین این لایه‌ها وهمچنان اتخاذ تصمیمات بهینه و پاسخ به حجم عظیم انتظارت حکمرانی واقتضائات مدیریت شهری را ناگزیر به پی‌جویی و پیگیری، بهره‌برداری جامع و همه‌جانبه از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های مدل‌سازها و سامانه‌ها می‌نماید.

بنابراین شایسته است با مواجهه برنامه محور و نظام‌مند به‌صورت فعال و پویا، مدیریت شهری با بهره‌برداری از مدل‌سازها و سامانه‌ها، سطح تحلیل‌ها و ارزیابی‌های خود را در حوزه شهرسازی و معماری ارتقاء و بهبود بخشد و با رفع چالش‌ها و معضلات، موجبات تعریف و استقرار نظام متکی بر تحلیل‌ها و ارزیابی‌های جامع ،کار آمد و مطلوب را فراهم نماید.

منبع: پُرسون