به گزارش شهرآرانیوز، نمایش «آقای رستم» به کارگردانی محسن مسعودیفر، که داستان آن با الهام از شاهنامه و با مشارکت گروهی از توانیابان ساخته شده است، امسال در بخش فراگیر جشنواره تئاتر فجر حضور خواهد داشت. این اثر که پیشتر در جشنوارههای استانی موفق به کسب جوایز متعددی شده بود، با پیامی اجتماعی درباره توانمندی، امید و اراده انسان، توجه مخاطبان و منتقدان را جلب کرده است. اکنون با محسن مسعودیفر، کارگردان این اثر، درباره چگونگی شکلگیری ایده نمایش، چالشهای کار با توانیابان و پیام این اثر گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید.
از دل شاهنامه تا صحنه نمایش؛ ایدهای که زندگی را بازآفرینی کرد
محسن مسعودیفر، کارگردان نمایش «آقای رستم»، درباره روند شکلگیری این اثر نمایشی توضیح میدهد: ایده اولیه این نمایش بر اساس فرهنگ غنی خراسان و بهرهگیری از مفاهیم شاهنامه شکل گرفت. داستان نمایش درباره رستم است که در مسیر جنگ، به دلیل اتفاقی دچار معلولیت میشود. او پس از این حادثه تصمیم میگیرد خانهنشینی را کنار بگذارد و هنری جدید بیاموزد. انتخاب او هنر بازیگری است. روایت نمایش به گونهای طراحی شده که هم تلاش رستم برای بازسازی زندگیاش به تصویر کشیده شود و هم تماشاگران با پیامهایی عمیق درباره توانمندی، امید و اراده مواجه شوند.
او با اشاره به موفقیتهای این اثر در جشنوارههای مختلف اضافه میکند: این نمایش در جشنواره کرمان برگزیده شد و بیش از ۱۰ جایزه کسب کرد. این موفقیت نشاندهنده قدرت داستان و تأثیرگذاری اجرای گروه بود. نمایش همچنین ترکیبی از روایتهای شاهنامهخوانی با فضایی فانتزی است که توانسته مخاطب امروزی را جذب کند و او را به عمق فرهنگ و ادبیات بومیمان ببرد.
کار با گروههای توانیاب؛ چالشی شیرین و سازنده
کارگردان نمایش «آقای رستم» درباره تجربه همکاری با توانیابان میگوید: همکاری با این گروه تجربهای است که همواره برای من الهامبخش بوده است. توانیابان با عشقی که به کار دارند، هر چالشی را به فرصتی برای یادگیری و پیشرفت تبدیل میکنند. نکته جالب این است که بسیاری از این بچهها استعدادهای بینظیری دارند و کار با آنها انرژی خاصی به گروه میبخشد. بهجرئت میتوانم بگویم هیچگونه اذیتی از سمت این عزیزان در فرایند تمرین و اجرا وجود نداشت. بلکه خودشان با عشق و پشتکار، هر مشکلی را مدیریت میکردند.
پیام نمایش؛ دعوت به زندگی در میان چالشها
مسعودیفر درباره پیام نمایش توضیح میدهد: هدف ما از این نمایش، ارسال یک پیام واضح و الهامبخش بود؛ زندگی با همه چالشهایش ادامه دارد و انسان میتواند با اراده و توانمندی، مسیر جدیدی برای خود بسازد. این پیام نهتنها برای توانیابان، بلکه برای همه انسانها، چه سالم و چه دارای محدودیتهای جسمی، معنا و کاربرد دارد. در عین حال، این اثر نمایشی تلاش میکند مخاطبان را به سمت شناخت دوباره فرهنگ بومی و مفاهیم شاهنامه هدایت کند. متأسفانه بسیاری از ما گذشته خود را فراموش کردهایم، در حالی که متون غنی مانند شاهنامه میتوانند منبع بیپایانی از الهام باشند.
تأثیر هنرهای نمایشی بر تغییر نگاه جامعه به توانیابان
او با اشاره بر اهمیت هنرهای نمایشی بهعنوان ابزاری برای تغییر نگرش جامعه تاکید میکند: دوره سخنرانی و همایش گذشته است. امروز هنر بهویژه تئاتر میتواند تأثیری عمیقتر و ماندگارتر بر مخاطب داشته باشد. وقتی مردم توانمندیهای توانیابان را روی صحنه میبینند، بهشدت تحت تأثیر قرار میگیرند. این نوع مواجهه به تغییر نگاه کلیشهای و ترحمآمیز نسبت به این قشر کمک میکند. در این میان، انتظار میرود مسئولان نیز با حمایت از این گروهها، مسیر را برای حضور بیشتر آنها در عرصه هنر هموار کنند.
این کارگردان ادامه میدهد: من از مسئولان شهری و استانی انتظار دارم نگاه خود را به توانیابان تغییر دهند. این افراد با وجود محدودیتهای جسمی، استعداد و انرژی فوقالعادهای دارند. وظیفه ما این است که فرصتها را برابر کنیم و به جای نگاه ترحمآمیز، از تواناییهایشان در عرصههای حرفهای بهره بگیریم. این بهترین نوع تبلیغ برای نشان دادن توانمندی این افراد است.
موفقیت در کنار پیام اجتماعی
نمایش «آقای رستم» که امسال در بخش فراگیر جشنواره فجر معرفی شده است، با روایتی خلاقانه از شاهنامه قرار است پیامهای اجتماعی و فرهنگی مهمی را به مخاطبان منتقل کند. مسعودیفر در اینباره توضیح میدهد: حضور در جشنواره فجر فرصتی استثنایی برای ماست تا توانمندی توانیابان را بهصورت گستردهتری به نمایش بگذاریم. از سوی دیگر، جشنواره فضایی است برای تبادل تجربه و الهام گرفتن از دیگر گروهها. ما امیدواریم که این نمایش بتواند در جشنواره فجر نیز همانطور که در جشنوارههای استانی موفق بود، بدرخشد و پیام خود را به گوش مخاطبان بیشتری برساند.
او که از سال ۱۳۸۴ با توانیابان کار کرده است، درباره برنامههای آینده این گروه نمایشی میگوید: ما قصد داریم این مسیر را با همان انگیزه ادامه دهیم. از همان ابتدا باور داشتم که این عزیزان هیچ تفاوتی با دیگر افراد ندارند. موفقیتهای آنها در جشنوارهها نشان داده که چقدر توانمند هستند و چقدر میتوانند در عرصه هنر تأثیرگذار باشند.
هدف ما این است که نهتنها در جشنوارهها، بلکه در اجراهای عمومی نیز حضوری پررنگ داشته باشیم و توانایی این عزیزان را به جامعه نشان دهیم.
دورنمایی روشن برای هنر و توانمندی توانیابان
مسعودیفر در پایان بیان میکند: اگر هنر بهدرستی مدیریت و حمایت شود، میتواند نقش مهمی در تغییر نگرش جامعه نسبت به توانیابان ایفا کند. ما باید از قالب جشنوارهها فراتر برویم و این نمایشها را به دل جامعه ببریم. این بهترین راه برای تغییر نگاهها و نمایش توانمندیها است. امیدوارم در آینده شاهد حمایت بیشتر مسئولان و استقبال گستردهتر مردم از این آثار باشیم.
source