اساس نمایشنامه‌های این نویسنده برجسته نروژی بر افشای دروغ و مذمت مصلحت‌اندیشی بنا شده است. در این اثر معروف نیز او با برملا کردن یک دروغ ـ ولو با نابودی آرامش یک خانواده ـ بر ضرورت افشای حقیقت تاکید می‌کند.
کار برهانی مرند یک اقتباس کم‌نظیر از این نمایشنامه است. او براساس ضرب‌المثل «جز راست نباید گفت، هر راست نشاید گفت»، دیدگاه ایبسن را نقد می‌کند. همچنین برهانی تاحدی تلخی داستان اصلی را گرفته و هدویگِ نوجوانِ مغلوب متن ایبسن به‌جای خودکشی به موفقیت رسیده و برنده جایزه نویسندگی می‌شود؛ در عوض افشاکننده حقیقت دچار عذاب وجدان شده و خودکشی می‌کند. هدویگ برخلاف مرغابی وحشی، راوی‌ای دارد که به صورت خطی داستان خود را که زنی کم‌بینا به همین نام است روایت می‌کند. او در تقابل آرزو و واقعیت، روی آرزوهایش «خط‌خوردگی» ایجاد می‌کند و پرده از رنج‌ها و رازهای خانوادگی‌اش برمی‌دارد. شاید مهم‌ترین نقطه‌قوت «هدویگ» را بتوان همین تغییرات ظریف و بجای برهانی‌مرند در کار اسطوره نمایشنامه‌نویسی قرن ۱۹ دانست.
نکته قوت دیگر این کار، بازی‌های کم‌نقص بازیگران است. حضور چهره‌های حرفه‌ای چون امین میری، رحیم نوروزی و بهرام ابراهیمی در کنار سایر بازیگران کمتر شناخته‌شده ترکیب غیرمتجانسی را ایجاد نکرده است. امین میری با وجود اینکه نقشی به ظاهر فرعی دارد بهترین بازیگر نمایش است و با تجربه فراوان خود حضوری درخشان در صحنه دارد. طراحی صحنه و نورپردازی به‌رغم سادگی در خدمت روایت است. شما در خانه و برای اتاق‌ها دری نمی‌بینید که بیانگر نبود امنیت در این خانه است، گو اینکه «هاکون و گرگیرش ورله» هر وقت دل‌شان خواست وارد خانه شده و آرامش ساکنان را برهم زدند.
از ویدئو پروژکتور بجا و مناسب در صحنه استفاده می‌شود و خللی در روایت کلاسیک داستان ایجاد نمی‌کند و تصاویر در خدمت موضوع اصلی است و ذهن تماشاگر را از بازی‌ها و دیالوگ‌ها دور نمی‌کند. شاید تنها نکته منفی نورپردازی زمانی است که در پایان نمایش، پرده اتاقی که جنگل خودخوانده پدربزرگ است بالا می‌رود. نورپردازی به‌گونه‌ای است که تماشاگر نمی‌تواند به‌خوبی اتاق اسرارآمیز پدربزرگ و هدویگ را ببینید. هر چند شاید از آنجایی که آن جنگل به نوعی تاریکخانه روانی خانواده بود کارگردان قصد داشته در حد یک «خط‌خوردگی» به آن نگاه کند!
هدویگ را به دلیل قوت نمایشنامه و «خط‌خوردگی»های جذاب برهانی از «مرغابی وحشی» باید دید و از بازی‌های کم‌نقص بازیگران آن لذت برد، چون با وجود موضوع جدی این اثر، شما کمتر متوجه گذشت زمان در این نمایش ۱۰۰ دقیقه‌ای می‌شوید.
نمایش «هدویگ» که به نظر من، بهترین اثری است که برهانی تاکنون نوشته و کارگردانی کرده است دی‌ماه ۱۴۰۳ در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه بود و در جشنواره چهل وسوم فجر هم اجرا شد.
۵۷۵۷
source