بالگرد روی پشت بام

همشهری – محمد سرابی: اکنون و بعد از ساخت نمونه‌های ‌تاکسی‌ پرنده و همینطور بالگرد برقی، می‌توان دید که رویکرد شهرداری‌های کلانشهرهای جهان درباره ساختن یا نساختن بالگرد بر فراز ساختمان‌های بلند، ‌ متفاوت است.

ویتنام – هوشی مین

پد بالگرد اجباری است

در پایتخت ویتنام مشکل امداد رسانی و ترافیک باعث شده است که شورای شهر ساختمان‌های بلند را ملزم به ساخت پد بالگرد کند. امسال مسئولان شهر هوشی مین (سایگون) قانونی تصویب کردند که بر اساس آن تمام ساختمان‌های بالاتر از ۲۰ طبقه ملزم به ایجاد سکوی استقرار بالگرد روی پشت بام طبقه آخر می‌کند.

این مصوبه شورای شهر باعث ایجاد تعارض‌های قانونی دیگری شده است. در ویتنام ساخت هر فضای فرود باید با تایید وزارت دفاع و وزارت حمل و نقل انجام شود. حالا کسانی که می‌خواهد در هوشی‌مین برج بسازند باید از این وزارت خانه‌ها هم مجوز بگیرند. البته ارتش خلق ویتنام مشکلی با ساخت پد بالگرد در برج‌های شهری ندارد. بعد از آتش‌سوزی که در یک ساختمان مسکونی رخ‌ داد و تعداد زیادی کشته و زخمی داشت، نهادهای مسئول قصد دارند از حوادث مشابه جلوگیری کنند.

مقاومت سازه ساختمان‌ها

شهرداری هوشی‌مین از چند سال قبل به دنبال افزایش تعداد پدهای فرود بالگرد بود. در سال ۲۰۱۷ شهرداری چندین ساختمان بلند را بررسی کرد. ارتفاع این ساختمان‌ها زیاد بود اما سازه آن‌ها برای فرود بالگرد طراحی نشد است و معلوم نیست که بتواند مقاومت کند. البته این هم گفته شده است که بالگردها برای نجات کسانی که در آتش‌گرفتار می‌شوند، نیاز به فرود کامل ندارند و فقط کافی است که فضای کافی برای نزدیک شدن به پشت بام را داشته باشند. شهرداری این نظر را تایید نکرده و اعلام کرده است که پد باید کاملا قابل استفاده باشد.

یک موضوع دیگر فعالیت شرکت‌های گردشگری است که از پرواز با بالگرد روی شهر و حومه آن به عنوان یک تور گردشگری استفاده می‌کنند. کمبود پد بالگرد باعث شد که فعالیت این تورها هم مشکل شود.

این شهر ۶ میلیون نفری حدود ۱۰ پد بالگرد دارد که به نسبت جمعیت آن کم است. از طرف دیگر خیلی از بیمارستان‌های مهم هوشی مین کمتر از ۲۰ طبقه هستند. مصوبه شهرداری هوشی‌مین به نظر چندان قابل اجرا نمی‌آید اما باعث جلب توجه سازندگان ساختمان‌ها به ضرورت وجود پد بالگرد شده و همین هم ممکن است در طول چند دهه شرایط را بهتر کند.

آمریکا – لس‌آنجلس

پد بالگرد اجباری نیست

شهرداری لس‌آنجلس اجبار ساخت پد فرود بالگرد در ساختمان‌های بلند را لغو کرده است. برای حدود ۴۰ سال سازندگان موظف بودند که روی پشت بام برج‌ها یک محل فرود برای بالگردها بسازند. این کار باعث شده بود که سرعت امداد رسانی در این شهر زیاد شود.

تنها گروهی که به این قانون اعتراض داشتند معماران نوگرا بودند. آن‌ها نمی‌خواستند نوک آسمان‌خراش‌ها را به جای سطح صاف به اشکال شیب‌دار، منحنی و تیز بسازند. معماران شهری می‌گفتند که در کلانشهرهای دیگر مانند نیویورک، سانفرانسیسکو، شانگهای، هنگ کنگ و … شکل پشت بام برج‌ها به هویت تصویری شهر شکل داده است اما برج‌های لس آنجلس شبیه جعبه‌های مقوایی بلند هستند.

مالکان ساختمان‌های که در زمان تصویب این قانون هنوز طبقه آخر خود را احداث نکرده‌اند هم می‌توانند طراحی این طبقه را تغییر دهند. لغو قانون پد بالگرد اجباری، رخ داد و هنوز مشخص نشده است که تعداد زیاد بالگردها تاثیری در مقابله با آتش‌سوزی داشته است یا خیر؟

کارآمدی سامانه آتش‌خاموش‌کن

مصوبه شورای شهر لس آنجلس – که قبل از آتش‌سوزی‌های اخیر تصویب شد – یک اصلاحیه ساده نبود. شورا تاکید کرده است که سازندگان به شرطی می‌توانند آسمان خراش‌های بدون پد بالگرد بسازند که این آسمان‌خراش‌ها باید ویژگی‌های ایمنی دیگری مانند پله‌های خروجی اضافی، آسانسور مخصوص ‌آتش‌نشان‌ها، آب‌پاش‌های خودکار و سامانه‌ها نظارت تصویری داشته باشند.

قوانین الزام‌آور قبلی در سال ۱۹۷۴ مصوب شده بود. در این سال آتش‌سوزی بزرگی در یکی از شهرهای آمریکای جنوبی رخ داد و تصاویری از مردم گرفتار در پشت بام یک ساختمان منتشر شد که بالگرد قادر نبود روی آن بنشیند. لس آنجلس به همین دلیل ساخت پد بالگرد را اجباری کرده بود. در سال ۱۹۸۸ کسانی که روی ساختمان یک بانک گیر افتاده بودند با استفاده از بالگرد نجات داده شدند اما به صورت کلی این روش چندان استفاده‌ای ندارد.

یک استدلال این است که نزدیک شدن بالگرد به محل آتش‌سوزی شدت حریق را بیشتر می‌کند و سامانه‌های آب‌پاش و مسیرهای فرار کارآیی خیلی بهتری دارند. در حمله ۱۱ سپتامبر هم بالگردها قادر نبودند با فرود آمدن روی سقف مردم را نجات دهند.

بیشتر بخوانید: تجربه آتش سوزی در ساختمان‌های بلند مرتبه دنیا چیست؟ | امارات نمای کامپوزیت را ممنوع کرده است